|
Esperanto – Artefarita aŭ natura lingvo?
Esperanto – Eine künstliche oder eine natürliche Sprache?
|
|
|
|
Eltiraĵo el la libro:
Eta leksikono pri lingvoj (Harald Haarmann, 2001)
|
Auszug aus dem Buch:
Kleines Lexikon der Sprachen (Harald Haarmann, 2001)
|
|
Esperanto estas la ununura el la artefaritaj lingvoj (planlingvoj), kiu estas lernata ne nur kiel dua lingvo de aktivuloj de la mondlingva agado, sed kiu estas lernata ankaŭ de pluraj miloj da homoj en la mondo kiel gepatra lingvo (ekz. en Hungario, Aŭstrio, Bulgario, Japanio, Usono). Intertempe ekzistas eĉ denaskuloj de la dua kaj tria generacio.
|
Esperanto ist die einzige der künstlichen Weltsprachen (Plansprachen), die nicht nur als Zweitsprache von Aktivisten der Weltsprachenbewegung gelernt wird, sondern die auch von etlichen tausend Menschen in der Welt (z. B. in Ungarn, Österreich, Bulgarien, Japan, USA) als Muttersprache erlernt wird. Inzwischen gibt es Muttersprachler der zweiten und sogar dritten Generation. |
|
La estimoj pri la nombro de parolantoj fluktuas inter 0.5 milionoj und 1 miliono.
|
Die Schätzungen zur Sprecherzahl schwanken zwischen 0.5 Mio. und 1 Mio. |
|
Malgraŭ ke Esperanto konceptiĝis kiel planlingvo, ĝi estas intertempe vivanta lingvo kaj ĝia difino kiel «artefarita» lingvo nuntempe ŝajnas esti iom artefarita. Ne estas malprave, kategoriigi Esperanton kiel natura lingvo.
|
Obwohl Esperanto als Plansprache konzipiert wurde, ist es inzwischen eine lebende Sprache und seine Definition als «künstliche» Sprache mutet heutzutage eher künstlich an. Es ist nicht abwegig, Esperanto als natürliche Sprache zu kategorisieren. |
|
. . .
|
. . . |
|
Juĝite laŭ ĝia ampleksa literaturo, Esperanto estas pli vitala ol multaj naturaj lingvoj kun samgranda nombro da parolantoj (ekz. la Friula en Italio, la Kimra en Kimrio, la Frisa en Nederlando aŭ la Mordvina en Rusio). Aliflanke estas ankaŭ lingvoj en tiu kategorio, kiuj superas Esperanton je vitaleco, ekzemple la Estona kiel motoro de la transiro al la tielnomata reta socio en Baltiko.
|
Nach seinem umfangreichen Schriftum zu urteilen, ist das Esperanto vitaler als viele natürliche Sprachen mit ähnlich grosser Sprecherzahl (etwa das Friaulische in Italien, das Kymrische in Wales, das Friesische in den Niederlanden oder das Mordwinische in Russland). Andererseits gibt es auch Sprachen dieser Kategorie, die das Esperanto an Vitalität übertreffen, etwa das Estnische als Motor des Übergangs zur sogenannten Network Society im Baltikum. |
|
. . .
|
. . . |